Co to jest raster i gdzie go stosujemy?
Raster w grafice odnosi się do formatu obrazu, który składa się z siatki pikseli, gdzie każdy piksel ma przypisaną określoną wartość kolorystyczną. W odróżnieniu od grafiki wektorowej, która opisuje obrazy za pomocą matematycznych równań i kształtów, raster skupia się na przedstawieniu obrazu w postaci pojedynczych punktów. Każdy piksel w obrazie rastrowym odnosi się do swojego miejsca w siatce i wspólnie tworzy całość, której percepcja zależy od nasycenia i barwy poszczególnych pikseli. W rezultacie, raster jest szczególnie efektywny w przedstawianiu złożonych scen z dużą ilością detali, takich jak zdjęcia, gdzie subtelne przejścia tonalne są kluczowe. Technologia rastrowa została szeroko zastosowana w różnych dziedzinach, od sztuki po nauki przyrodnicze, w tym w diagnostyce medycznej, gdzie obrazy diagnostyczne są analizowane na podstawie pikseli.
W miarę rozwoju technologii, różnorodność formatów rastrowych stała się znacząca, co pozwala na szersze zastosowanie grafik w różnych kontekstach, od internetu po druk. Raster ma swoje ograniczenia, zwłaszcza w kontekście skalowania, gdzie powiększanie obrazów prowadzi do utraty jakości. Dlatego w projektach wymagających dużej elastyczności, takich jak identyfikacja wizualna, preferowane mogą być techniki wektorowe. Niemniej jednak, raster pozostaje nieodłącznym elementem w tworzeniu wizualnym, dostarczając użytkownikom narzędzi do wyrażania swojej kreatywności. W związku z tym, zrozumienie podstawowych zasad działania rastra jest kluczowe dla każdego, kto pragnie pracować w środowisku wizualnym.
Rodzaje rastra można podzielić w różny sposób. Najpopularniejszy podział to:
Raster kolorowy
Raster kolorowy – zawiera informacje o kolorach dla każdego piksela, najczęściej w formacie RGB (czerwony, zielony, niebieski). Tego typu rastry są używane w większości fotografii cyfrowej. Jest to standardowy format dla większości urządzeń wyświetlających, takich jak komputery, telewizory czy smartfony. Dzięki zastosowaniu systemu RGB, możliwe jest uzyskanie billionów kolorów, co znacząco zwiększa jakość i atrakcyjność wizualną obrazów. Użytkownicy mogą łatwo manipulować kolorami w programach graficznych, co pozwala na dalsze przetwarzanie i edytowanie zdjęć. Kolorowy raster jest również niezbędny w reklamie, gdzie wizualna atrakcyjność jest kluczowa dla przyciągnięcia uwagi konsumentów.
Warto zaznaczyć, że inne modele kolorów, takie jak CMYK (cyjan, magenta, żółty, czarny), są stosowane w druku, co wpływa na proces tworzenia grafiki rastrowej. W przypadku druku, konwersja z RGB do CMYK może prowadzić do nieznacznych zmian w kolorystyce. W związku z tym, projektanci muszą być świadomi różnic między tymi modelami podczas pracy nad projektami. Kolorowy raster wciąż ewoluuje z rozwojem technologii, z coraz bardziej zaawansowanymi formatami, które oferują lepszą jakość i funkcjonalność.
Raster monochromatyczny
Raster monochromatyczny – zawiera tylko wartości odcieni szarości dla pikseli. Jest stosowany w skanowanych obrazach czarno-białych. Mimo że monochromatyczne obrazy mogą wydawać się mniej efektowne niż kolorowe, mają swoje unikalne zalety. Przede wszystkim pozwalają na wyrażenie emocji i atmosfery w bardziej subtelny sposób, skupiając uwagę widza na kompozycji i kształcie. W wielu przypadkach fotografie monochromatyczne są uważane za bardziej klasyczne i eleganckie. Dzięki ograniczonej palecie kolorów, zdjęcia monochromatyczne mogą być łatwe do przetwarzania i edytowania.
Skanowanie obrazów czarno-białych w formacie monochromatycznym jest często stosowane w archiwizacji oraz dokumentacji historycznej. Dodatkowo, obrazy te są mniejsze pod względem rozmiaru plików, co ułatwia ich przechowywanie oraz przesyłanie. Monochromatyczne rastry znajdują również zastosowanie w sztuce, gdzie artyści eksperymentują z kontrastem i cieniem. Wraz z rosnącą popularnością efektywnych technik edycyjnych, monochromatyczne obrazy często przeżywają renesans, wzbudzając zainteresowanie wśród współczesnych twórców. Ostatecznie, grafika monochromatyczna pozostaje ważnym narzędziem w wizualnej narracji, łącząc klasyczny styl z nowoczesnymi technikami.
Raster z przezroczystością.
Raster z przezroczystością – zawiera informacje o przezroczystości każdego piksela, co pozwala na tworzenie efektów nakładania obrazów. Popularnym formatem tego typu jest PNG. Dzięki przezroczystości, projektanci mogą tworzyć bardziej złożone kompozycje graficzne, łącząc różne obrazy bez widocznych krawędzi. Format PNG nie tylko obsługuje przezroczystość, ale także zachowuje wysoką jakość obrazu, co czyni go idealnym do zastosowań w internecie, takich jak strony WWW czy prezentacje. Umożliwia to projektantom stosowanie warstw, co znacząco zwiększa ich elastyczność w tworzeniu projektów.
Raster z przezroczystością jest również szeroko stosowany w grafice użytkowej, na przykład w logo, gdzie są wymagane przezroczyste tła. Narzędzia do edycji obrazów często oferują możliwość pracy z warstwami, co ułatwia manipulację grafiką rastrową. Ważnym aspektem tego formatu jest również możliwość oszczędzania miejsca, ponieważ przezroczyste obszary nie zajmują pamięci w tak samo znacznym stopniu jak kolorowe. Wnioskując, raster z przezroczystością stanowi kluczowy element w nowoczesnym projektowaniu, pozwalając artystom na kreatywne wyrażenie się i realizację skomplikowanych wizji. W miarę rozwoju technologii, formaty z przezroczystością stają się coraz bardziej zaawansowane, oferując nowe możliwości dla twórców.
Raster HDR
Raster HDR (High Dynamic Range) – przechowuje informacje o szerszym zakresie dynamiki kolorów, co pozwala na lepsze odwzorowanie jasności i detali w ciemnych oraz jasnych obszarach obrazu. Dzięki HDR, obrazy stają się bardziej realistyczne i pełne życia, co czyni je atrakcyjnymi dla fotografów i artystów. Ten typ rastra jest szczególnie przydatny w trudnych warunkach oświetleniowych, gdzie różnice między jasnymi a ciemnymi tonami są znaczące. Wykorzystanie technologii HDR stało się powszechne w fotograficznych aplikacjach, jak również w grach komputerowych, gdzie immersyjność wizualna ma kluczowe znaczenie.
Format HDR pozwala na uchwycenie większego zakresu tonalnego, co prowadzi do lepszego odwzorowania detali. Proces tworzenia obrazów HDR często polega na łączeniu kilku zdjęć o różnych ekspozycjach w jeden obraz, co wymaga zaawansowanego oprogramowania. Umożliwia to twórcom uzyskanie efektu, który byłby niemożliwy do osiągnięcia przy użyciu tradycyjnych technik fotograficznych. Również w mediach społecznościowych, obróbka zdjęć w formacie HDR zyskuje na popularności, co przyciąga uwagę użytkowników. Ostatecznie, technologie HDR otwierają nowe perspektywy w fotografii i sztuce wizualnej, oferując twórcom narzędzia do osiągania większej głębi kolorów i dramatyzmu w ich pracach
Raster artystyczny
Raster artystyczny – zawiera obrazy stworzone przy pomocy technik malarskich lub graficznych, które mogą być celowo zniekształcone dla osiągnięcia określonych efektów wizualnych. Waga tego typu rastra polega na jego zdolności do prezentowania osobistych stylów artystów. Gruntownie wytworzone obrazy artystyczne wykraczają poza tradycyjne granice grafiki i mogą oddziaływać na emocje widza. Artystyczny raster często wykorzystuje techniki cyfrowe, które pozwalają na tworzenie unikalnych efektów i kompozycji. Sztuka cyfrowa zdobyła uznanie w ostatnich latach, oferując artystom nowoczesne narzędzia do ekspresji. Wiele technik, takich jak akwarela czy olej, zostało zcyfryzowanych, co pozwala na swobodne eksperymentowanie z fakturą i kolorem.
Artystyczny raster jest wykorzystywany zarówno w projektowaniu grafiki reklamowej, jak i w przedsięwzięciach artystycznych. Obrazy te mogą być łatwo dzielone w internecie, co zwiększa ich zasięg i wpływ na młode pokolenia artystów. Wydaje się, że możliwości wykorzystywania grafiki artystycznej w różnych mediach rosną, a zręczność twórcza rozwija się w kierunku nowych ekspresyjnych form. W związku z postępem technologicznym, artystyczny raster staje się coraz bardziej innowacyjny, łącząc tradycję ze współczesnością.
Programy rastrowe.
Programy, które zapisują pliki rastrowe, są różnorodne i obejmują zarówno profesjonalne aplikacje graficzne, jak i proste narzędzia do edycji zdjęć. Oto kilka przykładów:
Adobe Photoshop – jeden z najpopularniejszych programów do edycji grafiki rastrowej, umożliwia tworzenie, edytowanie i zapisywanie obrazów w różnych formatach (np. JPEG, PNG, TIFF). Photoshop oferuje ogromną gamę narzędzi, od podstawowych funkcji po zaawansowane techniki edycyjne. Dzięki temu, jest chętnie wykorzystywany zarówno przez amatorów, jak i profesjonalistów. Interfejs programu jest przyjazny dla użytkownika, umożliwiając łatwe przyswajanie wiedzy i umiejętności. Dodatkowo, dostępne są liczne wtyczki i zasoby, które pozwalają na rozszerzenie możliwości oprogramowania. W ciągu lat, Photoshop stał się standardem w branży kreatywnej, co w dużej mierze przyczyniło się do jego nieustannego rozwoju. Jego funkcje takie jak warstwy, masowanie czy filtry, pozwalają na dużą elastyczność w projektowaniu.
Oprogramowanie to cieszy się popularnością również wśród fotografów, którzy wykorzystują je do retuszu i edycji zdjęć. Warto zauważyć, że Adobe regularnie aktualizuje program, wprowadzając nowe narzędzia oraz usprawnienia. Użytkownicy, mając możliwość korzystania z chmury, mogą dzielić się swoimi projektami i pracy poprzez internetowe platformy. Na całym świecie, Photoshop jest synonimem profesjonalnej edycji grafiki rastrowej.
GIMP– darmowa alternatywa dla Photoshopa, oferująca wiele funkcji do edycji obrazów rastrowych. Program ten jest open-source, co oznacza, że użytkownicy mogą go dowolnie modyfikować i dostosowywać. GIMP obsługuje wiele formatów plików, co czynni go uniwersalnym narzędziem dla wszystkich potrzeb graficznych. Oferuje porównywalną funkcjonalność z Photoshopem, co sprawia, że jest ceniony przez grafików budżetowych. Pomimo tego, że interfejs GIMP-a może być nieco mniej intuicyjny, społeczność wytwarza liczne materiały szkoleniowe pomagające nowym użytkownikom. Możliwości edycji, takie jak warstwy, maski oraz filtry są bardzo zaawansowane, umożliwiając profesjonalny poziom pracy. Ponadto, dostępność pluginów znacznie rozszerza jego funkcje.
W miarę jak technologia się rozwija, GIMP wciąż się poprawia, dopasowując się do nowoczesnych standardów. Oprócz indywidualnych użytkowników, GIMP jest także często wykorzystywany w projektach komercyjnych, zwłaszcza w małych firmach. Darmowy dostęp do GIMP-a sprawia, że wiele osób może rozpocząć swoją przygodę z grafiką rastrową bez dużych inwestycji. Dzięki temu, potencjalni artyści mają szansę odkryć swoją twórczość bez ograniczeń finansowych.
CorelDRAW– głównie znany jako program do grafiki wektorowej, ale również pozwala na pracę z obrazami rastrowymi i ich zapisywanie. CorelDRAW łączy możliwości grafiki wektorowej z technikami rastrowymi, oferując elastyczność w projektowaniu. Program ten jest szeroko stosowany w branży projektowej do tworzenia logo, broszur czy plakatów. Przyjazny interfejs umożliwia łatwą nawigację, a bogaty zestaw narzędzi graficznych sprawia, że CorelDRAW jest preferowany przez wielu projektantów. Umożliwia również wykorzystanie przezroczystości oraz manipulację warstwami, co czyni go wszechstronnym narzędziem. Dzięki zintegrowanym funkcjom, takim jak import i eksport, użytkownicy mogą łatwo przechodzić między grafiką wektorową a rastrową.
Współpraca z innymi programami graficznymi jest również kluczowym atutem CorelDRAW. Elementy graficzne stworzone w CorelDRAW można bez problemu przenosić do Photoshop lub GIMPa, co zwiększa jego funkcjonalność. System subskrypcyjny sprawia, że użytkownicy mogą uzyskać dostęp do najnowszych funkcji i aktualizacji. Wiele szkół i instytucji edukacyjnych korzysta z tego oprogramowania w nauczaniu grafiki, zazwyczaj będąc jego fundamentalnym przypadkiem studiów graficznych. CorelDRAW pozostaje na rynku jako jeden z bardziej preferowanych programów do grafiki, łączący w sobie cechy obydwu światów.
Paint.NET – prosty program do edycji zdjęć, który jest ława w użyciu i idealny do podstawowych zadań. Zapewnia dzięki temu dostępność dla osób, które dopiero zaczynają przygodę z grafiką rastrową. Sam program ma minimalistyczny interfejs, co sprawia, że poruszanie się w nim jest zrozumiałe oraz niewymagające zbytniego wysiłku. Paint.NET obsługuje warstwy oraz oferuje dostęp do podstawowych narzędzi edycyjnych potrzebnych do przetwarzania obrazów. Użytkownicy mogą łatwo przycinać, zmieniać rozmiar i modyfikować kolorystykę swoich projektów. Jednym z atutów Paint.NET-a jest możliwość korzystania z wielu wtyczek, które wzbogacają jego funkcjonalność.
Jest to narzędzie idealne do prostych zadań, takich jak poprawa kolorów czy usuwanie drobnych wad. Dzięki darmowemu dostępowi, Paint.NET stał się popularnym rozwiązaniem wśród studentów i hobbystów. Jego wydajność przy niskich wymaganiach sprzętowych pozwala na korzystanie z programu na starszych komputerach. Mimo ograniczeń w porównaniu do bardziej profesjonalnych narzędzi, Paint.NET dostarcza użytkownikom satysfakcji z łatwej edycji swojej grafiki. Ostatecznie, program ten stanowi doskonały punkt wyjściowy dla osób uczących się o rastrze i edycji graficznej.
Microsoft Paint – podstawowy edytor grafiki oferowany w systemie Windows, używany do szybkiej edycji prostych obrazów rastrowych. Program ten, mimo swojej prostoty, stał się ikoniczny na przestrzeni lat i jest pierwszym krokiem do obróbki grafiki dla wielu użytkowników. Umożliwia łatwe rysowanie, tworzenie kształtów oraz dodawanie tekstu do obrazów. Dzięki prostemu interfejsowi, użytkownicy mogą szybko przyswoić zasady korzystania z programu, co czyni go szczególnie przydatnym dla dzieci oraz początkujących grafików. Fundamentalne narzędzia, takie jak pędzel czy ołówek, dają możliwość swobodnego tworzenia prostych grafik.
Ograniczenia programu mogą być postrzegane jako atut, zachęcając użytkowników do kreatywności bez rozpraszania ich złożonymi narzędziami. Microsoft Paint jest również często wykorzystywany do szybkich poprawek i edycji zrzutów ekranu. W erze zaawansowanych technologii, program ten odnosi się raczej do nostalgii, ale wciąż odnajduje swoje miejsce w codziennych zadaniach wizualnych. Niezawodnie prosty, Microsoft Paint pozostaje jedną z najbardziej rozpoznawalnych aplikacji do edycji grafiki na świecie, dając dostęp do podstawowych narzędzi dla każdego użytkownika.
AffinityPhoto – bardziej przystępna cenowo alternatywa dla Photoshopa, szeroko stosowana przez fotografów i grafików. Program ten, oferując wiele funkcji podobnych do Photoshopa, stał się popularnym wyborem dla profesjonalków i amatorów. Jego interfejs jest intuicyjny, co ułatwia proces nauki i dostosowywania się do narzędzi edycyjnych. W Affinity Photo użytkownicy mogą pracować z warstwami, maskami i filtrami, co pozwala na kompleksowe edytowanie zdjęć. Wydajność programu została zoptymalizowana, co umożliwia sprawną obróbkę dużych plików rastrowych. Przyjazne dla użytkownika narzędzia są rozszerzone o bogaty zestaw funkcji, które przyciągają artystów i specjalistów od edycji zdjęć.
W ciągu ostatnich kilku lat oprogramowanie ewoluowało, aby zaspokajać potrzeby nowoczesnych twórców, oferując ciągłe aktualizacje i nowe funkcje. Affinity Photo znane jest również z doskonałej obsługi RAW, co umożliwia profesjonalnym fotografom wykonywanie dokładnej obróbki ich ujęć. Dzięki atrakcyjnej polityce cenowej oraz braku potrzeby subskrypcji, Affinity Photo zdobywa popularność na rynku edytorów graficznych. Program ten, łącząc jakość z przystępną ceną, stanowi jedną z głównych opcji dla osób pragnących przedstawić swoje kreatywne pomysły w odpowiedni sposób.
Każdy z tych programów ma swoje unikalne cechy, które mogą odpowiadać różnym potrzebom użytkowników. Od prostych narzędzi po zaawansowane oprogramowanie, możliwości tworzenia i edytowania grafiki rastrowej są niemal nieograniczone. W dzisiejszym świecie, gdzie obrazy cyfrowe odgrywają kluczową rolę w komunikacji i mowie wizualnej, zrozumienie rastra i umiejętność pracy z obrazami rastrowymi są niezwykle ważne dla artystów, projektantów i fotografów. Istnieje nieskończoność stylów i technik zarówno w grafice, jak i fotografii, co sprawia, że umiejętności związane z edycją grafik są niezbędne w wielu branżach. Na rynku pracowników kreatywnych, znajomość narzędzi do edycji obrazów rastrowych może stanowić kluczową umiejętność i zwiększać szanse na zatrudnienie w branży.
Zastosowanie rastra.
Możliwość dostosowania procesów twórczych przy wykorzystaniu odpowiedniego oprogramowania jest równie istotna. W konfrontacji z technologią, umiejętność dostosowywania się do zmieniających się narzędzi i trendów staje się wymaganą cechą. Kursy i samouczki na temat grafiki rastrowej stają się coraz bardziej dostępne online, co umożliwia każdemu doskonalenie swoich umiejętności. Warto, aby osoby zainteresowane tą dziedziną nie tylko uczyły się narzędzi, ale także rozwijały swoje umiejętności twórcze. Możliwości rozwoju w tej dziedzinie są ogromne, a umiejętności w zakresie grafiki rastrowej mogą przynieść wiele satysfakcji oraz korzyści w dalszej karierze.
Raster znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach, takich jak fotografia cyfrowa, projektowanie graficzne, tworzenie stron internetowych, animacje oraz wiele innych, co sprawia, że jest on nieodłącznym elementem współczesnej kultury wizualnej. Obraz w formie rastrowej zyskał na znaczeniu na świece rozwoju cyfrowego, stając się podstawowym narzędziem dla twórców treści. Dzięki zaawansowanym technologiom, istnieje wiele aplikacji i platform internetowych, które umożliwiają łatwe tworzenie i edytowanie grafiki rastrowej. W kontekście marketingu cyfrowego, grafika rastrowa odgrywa kluczową rolę w tworzeniu atrakcyjnych wizualizacji, które przyciągają uwagę użytkowników. W świecie mediów społecznościowych, obrazy rastrowe są szeroko wykorzystywane do zwiększania zaangażowania i promowania produktów.
Użytkownicy mogą publikować swoje prace graficzne w trybie online, co znacząco poszerza grono odbiorców. Ponadto, grafika rastrowa ma duże znaczenie w druku, gdzie jest wykorzystywana w ulotkach, plakatach, czasopismach oraz pakowaniu produktów. Dzięki różnym formatom plików rastrowych, użytkownicy mogą dostosować swoje projekty do różnych zastosowań, co z kolei wpływa na rozwój branży. W miarę jak technologia się rozwija, pojawia się coraz więcej narzędzi i zasobów dotyczących grafiki rastrowej, co czyni ją bardziej dostępną dla szerszej grupy ludzi. Ostatecznie, raster wydaje się być integralną częścią współczesnej komunikacji wizualnej w niemal każdej dziedzinie życia.
Przemiany technologiczne i rozwój narzędzi cyfrowych umożliwiły każdemu, kto ma dostęp do internetu, tworzenie i edytowanie grafik rastrowych, co z kolei przyczyniło się do popularyzacji sztuki cyfrowej i dostępności narzędzi do jej tworzenia. Dzięki temu, tworzenie grafiki stało się coraz bardziej demokratyczne, a każdy zainteresowany może stać się artystą. Własne projekty można dzielić w mediach społecznościowych, docierając tym samym do globalnej publiczności. Nie tylko profesjonalni artyści, ale także amatorzy mogą skutecznie korzystać z narzędzi do edycji grafiki, co prowadzi do wymiany pomysłów oraz inspiracji między różnymi użytkownikami.
Platformy edukacyjne oferują kursy oraz warsztaty, które pomagają w nauce programów do edycji grafiki rastrowej. Wzrost popularności sztuki cyfrowej utorował drogę dla nowoczesnych form wyrazu, takich jak grafika 3D oraz interaktywne media. Zrozumienie rastra i umiejętność jego wykorzystania w tworzeniu obrazów stały się podstawą dla artystów nowej generacji. Kreacje te zyskały również na znaczeniu w kontekście artystycznym, tworząc nową formę ekspresji artystycznej. Kultura wizualna jest podstawowym części naszego codziennego życia, a grafika rastrowa stanowi jej istotny element. Z każdym dniem, nowe talenty i kreatywne umysły przynoszą innowacje i świeże podejście do sztuki wizualnej.
Warto również dodać, że jakość obrazu rastrowego jest mierzona w rozdzielczości, zazwyczaj wyrażanej w pikselach na cal (dpi). Im wyższa rozdzielczość, tym większa jakość, ale również większa wielkość pliku. Wysoka jakość obrazu jest szczególnie istotna w kontekście druku, gdzie detale mogą decydować o ostatecznym wyglądzie projektu. W związku z tym, projektanci muszą być świadomi, jakie ustawienia i formaty najlepiej sprawdzą się w danym kontekście. Zła jakość obrazu na stronie internetowej może negatywnie wpływać na odbiór marki i profesjonalizm. Równocześnie, użytkownicy powinni znać różnice między różnymi formatami plików, aby optymalizować swoje projekty pod kątem jakości, nie przekraczając przy tym limitów rozmiarowych.
Dodatkowo, odpowiednie zarządzanie jakością obrazów rastrowych, zwłaszcza w marketingu, odpowiada za skuteczniejszą komunikację wizualną i lepsze dotarcie do docelowych odbiorców. W dzisiejszych czasach, idealna jakość zdjęć jest kluczowa w mediach społecznościowych, gdzie zawartość wizualna przyciąga najwięcej uwagi. Zrozumienie, jak różne formaty i typy rastra wpływają na końcowy efekt wizualny oraz na praktyczność w różnych zastosowaniach, jest niezbędne dla każdego twórcy. Wobec stałego postępu technologicznego, problemy związane z jakością i formatami obrazów rastrowych będą zapewne nadal aktualne, co wymaga ciągłego uzupełniania wiedzy i umiejętności.
Podsumowanie co to jest raster.
Podsumowując, raster to kluczowy aspekt grafiki komputerowej, który umożliwia stworzenie wyjątkowych dzieł sztuki, które możemy dzisiaj spotkać niemal wszędzie – w reklamach, na stronach internetowych, w mediach społecznościowych, a także w codziennym życiu. Jego wszechstronność sprawia, że jest on używany w różnych dziedzinach, od fotografii i projektowania graficznego, po animacje i multimedia. Na poziomie technologicznym, raster jest fundamentem, na którym opiera się wiele współczesnych innowacji wizualnych. Przemiany w technologii przyczyniły się do pojawienia się nowych technik i stylów, inspirowanych zarówno tradycyjnie, jak i nowoczesnymi podejściami do sztuki.
Umiejętność pracy z grafiką rastrową jest nie tylko przydatna, ale jest również kluczowa dla wielu profesjonalnych dziedzin. Użycie rastra w komunikacji marketingowej, sztuce, edukacji czy technologiach informacyjnych sprawia, że grafika rastrowa ma ogromny wpływ na naszą rzeczywistość. W miarę jak świat digitalizuje się, potrzeba wykształconych ekspertów w tej dziedzinie rośnie. Wzrost znaczenia obrazów cyfrowych prowadzi do dalszego rozwijania narzędzi i oprogramowania, które będą ułatwiać użytkownikom ich tworzenie i edytowanie. Ostatecznie, w ciągle zmieniającym się świecie technologii, raster pozostaje nieodzownym elementem, współtworząc nasza współczesną kulturową narrację wizualną.
Raster to obraz jednotonalny złożony z drobnych kropek o różnej wielkości lub zagęszczeniu, dający wrażenie istnienia półtonów. Ponieważ kropki są na tyle małe i zlewają się tworząc pełen obraz, jasność osiągniętych w ten sposób półtonów wynika ze stosunku powierzchni zajętej przez plamki rastra do powierzchni niezadrukowanego podłoża drukowego. W czasach tradycyjnego zecerstwa raster to przyrząd do uzyskiwania zrastrowanego obrazu i były nim dwie sklejone ze sobą płytki szklane z naciętymi drobnymi liniami, równoległymi i równo oddalonymi od siebie, wypełnionymi czarnym pigmentem, gdzie linie na jednej płycie były obrócone o kąt prosty względem linii na drugiej płycie.
W ten sposób uzyskana siatka otworów powodowała, że obraz zawierający półtony, fotografowany przez nią zmieniał się w obraz kropek o różnych wielkościach. Parametrami rastra są: struktura , liniatura i kąt ułożenia linii punktów rastrowych. Obecnie stosuje się raster elektroniczny uzyskany metodą cyfrowego przetwarzania obrazu, będący odwzorowaniem obrazu wielotonalnego rozłożonym na punkty rastrowe.
Inne rodzaje rastra elektronicznego
Raster amplitudowy (raster modułowany amplitudowo, raster tradycyjny, raster klasyczny)
Środki punktów rastra na planie kwadratowej siatki są równo oddalone od siebie, a poszczególne punkty różnią się wielkością. Ważnym parametrem jest liniatura rastra, podającym ile rzędów kropek (lub linii) ułożonych równolegle względem siebie przypada na jednostkę długości i wyraża się ją w liniach na cal – lpi (lines per inch), lub rzadziej w liniach na centymetr. Im wyższa liniatura, tym kropek jest więcej i są drobniejsze i dzięki temu drukowany obraz może zawierać więcej szczegółów. Jednak przy zbyt wysokiej liniaturze w stosunku do możliwości urządzenia drukującego najmniejsze kropki mogą się nie zreprodukować, a więc najjaśniejsze miejsca pozostaną niezadrukowane, natomiast największe kropki mogą ulec zlaniu w jednolitą płaszczyznę, i obraz straci szczegóły w najciemniejszych partiach. Typowe wartości liniatury dla papierów powlekanych to 150 lpi, w przypadku papieru gazetowego jest to obecnie wartość na poziomie 115 lpi, Dla druków bardzo wysokiej jakości wyższe wartości
Raster stochastyczny (raster modułowany częstotliwościowo, raster fazowy)
Wszystkie punkty rastra są tej samej wielkości, natomiast zróżnicowana jest odległość między nimi i ich kształt. Raster ten nie posiada kątów, a co za tym idzie, nie powstają nieporządane efekty mory i rozetek. Odpowiednikiem parametru jakim jest liniatura rastra jest stała wielkość punktu rastrowego na całej powierzchni zadrukowywanego arkusza. Im większy punkt, tym łatwiej go wydrukować, jednak im mniejszy punkt, tym więcej szczegółów obrazu można zreprodukować. Dla typowego druku offsetowego na papierze powlekanym, prowadzonym z arkusza, średnica punktu rastra stochastycznego jest rzędu 20 µm (0,02 mm), dla analogicznego offsetu z roli trochę większa, a dla papieru gazetowego aż do 30 µm
Folia przezroczysta ze skopiowanym rastrem, stosowana w styku z materiałem światłoczułym i obrazem wielotonalnym, w wyniku czego powstaje obraz zrastrowany gotowy do skopiowania na formę drukową.
Wyróżnia się dwa rodzaje rastra kontaktowego:
Raster negatywowy
Raster wykorzystywany do przekształcania obrazów pozytywowych wielotonalnych, w celu otrzymania negatywów rastrowanych. ang. negative screen
Raster pozytywowy
Raster wykorzystywany do przekształcania obrazów pozytywowych wielotonalnych, w celu otrzymania diapozytywów rastrowanych. [1]
ang. positive screen
