Apostrof to znak pisarski mający kształt zbliżony do przecinka. Umieszczany jest u góry po prawej stronie wyrazu.
Jego użycie w języku polskim wynika z konieczności odmiany niektórych obcojęzycznych słów, imion i nazwisk. Informuje on czytelnika, że końcówka wyrazu jest niema (np. rondo de Gaulle’a).
Funkcja językowa apostrofu
Najważniejszą funkcją apostrofu w języku polskim jest podkreślenie, że w odmianie określonych wyrazów nie wymawia się poprzedzającej go litery („e”) lub dwuznaku („es”). Apostrof służy więc zwróceniu uwagi czytelnika na niemą końcówkę obcojęzycznych słów wymagających deklinacji.
Przykład:
Przykłady odmiany:
imion: Steve’a — Steve’em;
nazwisk: House’a — House’em;
nazw własnych: iPhone’a — iPhone’em;
gatunków muzycznych: grunge’u — grunge’em.
Apostrof może również zastąpić dwie pierwsze cyfry określające rok w dacie, np. Warszawa ’44, Woodstock ’69.
Co więcej musisz pamiętać, że jeśli w Twoim tekście pojawiają się zagraniczne wyrażenia, w których występuje apostrof (np. McDonald’s), zachowujesz oryginalną pisownię. Polskie zasady odmiany i zapisu mają wówczas mniejsze znaczenie.
Kiedy używać apostrofu i jakich błędów unikać?
Reguła dotycząca używania apostrofu jest prosta. Znak stawiany jest wyłącznie przy tych wyrazach, których końcówka jest niema. Jeśli w wymowie nie opuszcza się żadnej głoski, użycie znaku nie ma uzasadnienia, a więc jest niepoprawne, np. John’a czy Oliver’a. W obu przypadkach stosuje się zapis fonetyczny, tj. Johna i Olivera.
Błędne jest również używanie apostrofu przy odmianie polskich lub powszechnie używanych w języku polskim zagranicznych skrótowców, takich jak ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych), PIT (Personal Income Tax) lub DJ (Disc Jockey). Często można się spotkać z określeniem „w ZUS’ie”, „wypełnieniem PIT’u”, „tego DJ’a”. W odmianie tego typu skrótów stosuje się łącznik (dywiz). Poprawne zapisy wyglądają więc następująco: „w ZUS-ie”, „wypełnienie PIT-u”, „tego DJ-a”.
Z apostrofem czy bez — wizje przyszłości
ęzyk polski (i nie tylko) jest żywy, co wiąże się z koniecznością zmieniania wielu zasad pisowni. Podlegają one ciągłym transformacjom, dlatego istnieje duże prawdopodobieństwo, że za jakiś czas dopuszczalny będzie zapis obcojęzycznych wyrazów bez apostrofów. Taka forma odmiany znajduje zwolenników wśród wielu językoznawców.
W Wielkim słowniku ortograficznym PWN już teraz pod hasłem „hardcore” znajdują się dwie formy: hardcore’owy i hardcorowy.