Termin „adiustacja” jest różnie rozumiany i w efekcie w różny sposób bywa określany zakres czynności wykonywanych przez adiustatora. W szerszym znaczeniu redakcja techniczna obejmuje przygotowanie tekstu do druku pod względem stylistycznym, ortograficznym i graficznym. W takim przypadku praca redaktora technicznego (adiustatora) częściowo pokrywa się z zadaniami redaktora merytorycznego.
W niektórych wydawnictwach adiustacja rozumiana jest jako opracowanie tekstu pod względem technicznym i graficznym (czyli w sposób węższy). Ma ono na celu ustalenie jego formy typograficznej w postaci makiety (layoutu) publikacji. Ponieważ ta forma powinna być powiązana z treścią tekstu, adiustacja jest wykonywana w ścisłej współpracy z redaktorem merytorycznym, ale także z osobą łamiącą tekst, czyli implementującą makietę w konkretnym programie komputerowym. Redakcja techniczna stanowi przygotowanie tekstu do łamania i opracowania graficznego.
Jakie czynności obejmuje redakcja techniczna?
Redakcja techniczna (adiustacja) polega na:
- poprawie formalnej i technicznej budowy całej publikacji (odpowiednie ułożenie poszczególnych jej elementów: kart tytułowych, spisu treści, przedmowy, wstępu, tekstu głównego, zakończenia, bibliografii itd.),
- wyznaczeniu formatu pracy, układu stron, kolumn i łamów, marginesów, paginacji,
- określeniu formy (kroju, odmiany i stopnia pisma) tytułów i śródtytułów oraz ich rozmieszczenia względem innych elementów tekstu,
- określeniu formy (kroju, odmiany i stopnia pisma, wcięć, justowania) akapitów zwyczajnych oraz cytowań, przypisów, wypunktowań,
- określeniu formy i rozmieszczenia tabel, tablic, ramek, wykresów, rycin, ilustracji, wzorów oraz sposobu ich oznaczania,
- innych niemerytorycznych czynnościach związanych z opracowaniem tekstu.
Dlaczego adiustacja jest potrzebna? Aby nadać treści tekstu i najbardziej adekwatną i estetyczną formę i tym samym podkreślić jego walory. Przekłada się to również na komfort czytelnika, ponieważ odpowiednio zaprojektowana i opracowana pod względem typograficznym i graficznym publikacja jest łatwiejsza oraz przyjemniejsza w lekturze.